Baza wiedzy
Ponaglenie na bezczynność lub przewlekłość organów administracji publicznej
W relacji między obywatelem a administracją publiczną czasami zdarza się, że organy administracji nie podejmują działań w odpowiednim czasie lub prowadzą postępowania zbyt długo. Sytuacje te mogą prowadzić do naruszenia praw obywateli i utrudniać skuteczne załatwienie spraw. W polskim systemie prawnym istnieją jednak środki, które pozwalają skutecznie ponaglić organy administracji publicznej do działania
Zgodnie z Kodeksem postępowania administracyjnego, obywatele mają prawo do skutecznego załatwienia sprawy oraz oczekiwania, że organy administracji publicznej będą działać w terminie i zgodnie z przepisami. Organy administracji publicznej zobowiązane są załatwiać sprawy bez zbędnej zwłoki. Zasadniczo, w przypadku potrzeby przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego załatwienie sprawy powinno następować nie później niż w ciągu miesiąca, a w sprawach szczególnie skomplikowanych, nie później niż w terminie dwóch miesięcy od dnia wszczęcia postępowania. Jeśli dochodzi do bezczynności lub przewlekłości w działaniu organów, istnieje kilka działań, które obywatel może podjąć.
Pierwszym krokiem, jaki może podjąć obywatel, jest złożenie oficjalnego ponaglenia z żądaniem wydania decyzji lub podjęcia konkretnych działań przez organ. Jeśli mimo ponaglenia organ administracji publicznej nie reaguje, Kodeks postępowania administracyjnego przewiduje możliwość skorzystania ze skargi do sądu administracyjnego. Skarga do sądu administracyjnego może dotyczyć bezczynności lub przewlekłości organu.
W kwestii użytych w ustawie terminów "bezczynność organu" i "przewlekle prowadzonego postępowania" zarówno doktryna jak i orzecznictwo wypracowały stanowisko, iż bezczynność to nieprowadzenie sprawy przez organ administracji, pomimo prawnego obowiązku procedowania w sprawie tj. bezprawnego powstrzymania się od działań, do których organ był zobowiązany. Przewlekłości postępowania upatruje się natomiast w prowadzeniu postępowania w sposób nieefektywny, niekończeniu sprawy w ustawowych terminach, podejmowaniu czynności zbędnych, wydłużających czas postępowania.
W przypadku złożenia skargi na bezczynność lub przewlekłość postępowania sąd administracyjny może zobowiązać organ do podjęcia działań w określonym terminie, a nawet nałożyć na dany organ grzywnę w związku z rażącym naruszeniem prawa.
Podsumowując, obywatele mają prawo oczekiwać działań organów administracji publicznej w odpowiednim czasie. Istnieją procedury, które pozwalają ponaglić organy do podjęcia decyzji lub działań, a w przypadku bezskuteczności tych działań, można skorzystać z pomocy sądu administracyjnego w celu ochrony swoich praw.